Barkod Nedir?
Etiketlendiği ürünün tanınması için gruplandırılmış değişik biçimlendirilmiş çizgi, boşluk ve bazen de sayılardan oluşmuş koda verilen addır. Bu bilgiler okuyucular tarafından bilgisayar hafızasına aktarılır ve ürünün tanınması sağlanır. Aşağıda bir örneği görülmektedir.
Barkodun Tarihçesi
1932'de Harvard Üniversitesi'nde bir grup öğrenci tarafından Wallace Flint başkanlığında yapılmış. Bu projede istenen ürünler katalogdan alınıp, ödeme noktasına getirilmesi ve bilgilerin bilgisayara bu kart aracılığıyla aktarılıp , fatura kesilmesi ve kayıtların yenilenmesi mantığı geliştirilmiştir. Modern Barkodlama sistemi 1948 de Bernard Silver ve Joseph Woodland tarafından geliştirilmiştir. Barkod 1966'ya kadar ticarileştirilmemişti. National Association of Food Chains kontrol işlemini kolaylaştırmak için üreticilere bir açıklama yayınladı ve ilk okuma sistemi 1967 de RCA tarafından Kroger Mağazası'nda Cincinnati de kod problemi olmasına rağmen uygulandı. Pekçok nedenden dolayı sistem 70'li yılların sonuna kadar kullanılamadı. Gerçek anlamda ilk barkod uygulamsı 1 Eylül 1981 de, ABD ordusunda , satılan bütün ürünlerin Code 39 kullanarak adapte edilmesiyle kullanılmaya başlandı. Pek çok barkod standardı vardır. Bu standartlar, barkodun basımı ve okunması için uluslar arası kuruluşlarca saptanmaktadır. EAN, en yaygın kullanılan standarttır. Ean kodu içinde ülke kodu, firma kodu, ürün kodu ve kontrol kodundan oluşmaktadır. Ülkemizde bu kodu Türkiye Odalar ve Borsalar Birliği (TOBB) içinde bulunan Mal Numaralama Merkezi tarafından verilmektedir. EAN dışında, UPC, CODE 128, CODE 39, CODE 39 (Extended), Interleaved 2-of-5, Codebar gibi barkod tipleri mevcuttur. 2d denilen iki boyutlu barkodlar da vardır. Bu kodlama sayesinde yüzlerce karakterlik bilgi barkodlara sığdırılmakta, parmak izinden , personel bilgilerine kadar bilgiler burada saklanabilmektedir.
BARKOD TİPLERİ
Farklı amaçlar için kullanılmak amacı ile oluşturulmuş bir çok barkod standartı bulunmaktadır. Barkod standartları kodun içeriği, kaç karakter olacağı, içerebileceği karakterler (numerik, alfanümerik) özelliklerini içerir. Aşağıda belli başlı barkod standartları anlatılmıştır.
EAN
EAN kendi içinde çeşitli standartlara sahiptir. EAN 13, perakende ve uluslarası satışlarda kullanılır. Sadece nümerik ve 13 haneden oluşur. İlk üç hanesi firma kodu, sonraki dört hanesi firma kodu, sonraki beş hanesi ürün kodu ve son karakter kontrol karakteridir. EAN Kod dizilişleri tablosunda ülkelere göre kodları bulabilirsiniz. EAN kodu rastgele kullanımlı bir kod değildir. EAN-13 kodunun TOBB (Türkiye Odalar ve Borsalar Birliği) bünyesine bulunan Mal Numaralandırma Merkezine yapılacak başvuru ile alınmaktadır. EAN-13, neredeyse tüm perakende ürünlerde kullanılmaktadır. EAN-8, ürüne özel verilen koddur. EAN-8 dizilimi aşağıda verilmiştir. Ülke kodu içermek. 8 haneli nümerik kodlamadan oluşur. Ürün kodu TOBB tarafından verilir.
UPC
UPC (Universal Product Code), ilk en geniş uygulamaya sahip barkod standartıdır. Satışa sunulan ürünlerin standart kodlaması için kullanılır. EAN, UPC standartının bir ürünüdür. 10 nümerik haneden oluşur. İlk beş hane, firma kodu, sonraki beş karakter ise ürün kodunu ifae eder. UPC-A ve UPC-E en çok kullanılan standartlardır
Code 128
Alfanumerik kodlamaya sahip bir standarttır. Code 128, ürün kodu dışında, barkod içinde farklı bilgilerin tutulması amacı ile oluşturulmuştur. Code128 barkodu ile ağırlık, tarih, ölçüm sonuçları, lokasyon, raf adres bilgileri tutulabilir. Code 128 ile ürünün özelliklerini veya farklı bilgileri çok kolay barkod olarak basabilirsiniz. Alfanumerik kodlama yapılabilir. Code 128, üç alt bileşeni bulunmaktadır. Bu bileşenler çeşitli karakter setlerini içerir. 128 karakteri kullanabileceğiniz geniş bir karakter setine sahiptir.
Code 39
Alfanumerik kodlamaya sahip bir standarttır. 26 büyük harf, 10 rakam ve 7 özel karakter kodlamasına göre tasarlanmıştır. Açık ve basit bir kodlama yapısına sahiptir. Okuyucular tarafından çok kolay okuma yapılabilecek bir kodlama yapısına sahiptir. Genellikle uzunluk olarak fazla yer kaplarlar. Aşağıda örnek olarak görülmektedir:
Code 39 (Extended)
Code 39 ile aynı yapıda, fakat 128 karakterlik bir ASCII tablosuna sahiptir.
Interleaved 2-of-5
Sadece nümerik karakter kodlamasına sahiptir. Kodlamada kullanılacak karakter sayısı çift sayıya denk gelmelidir. Yani 6,10,12 haneli, çift sayı olan kodlama uzunluğu kullanılabilir. Aşağıda örnek olarak görülmektedir:
Codabar
Codabar daha çok kütüphane, tıbbı endüstride kullanılan bir kodlama standartıdır. Nümerik karakterleri, kontrol karakterlerini ve başlangıç/son (start/stop) karakterlerini barındırabilir. Codabar, aynı zamanda USD-4, NW-7 veya 2-of-7 code olarak da adlandırılır.